تجارت الكترونيك و شهر مجازي

امروزه تجارت الكترونيك و فروشگاه هاي اينترنتي توانسته اند كم كم جاي خود را در مراكز خريد واقعي و حتي فراتر از آنها باز كنند. واژه تجارت الكترونيك به معاملاتي اشاره دارد كه از طريق شبكه هاي ارتباطي انجام مي پذيرد. ابتدا، خريدار يا مصرف كننده به جستجوي يك فروشگاه مجازي از طريق اينترنت مي پردازد و كالايي را از طريق web و يا پست الكترونيك خود سفارش مي دهد و نهايتا كالاي مورد نظر خود را در منزل تحويل مي گيرد. يكي از امتيازات تجارت الكترونيك كاهش هزينه ها است كه با رشد اينترنت كمتر نيز مي شود.(سرمد سعيدي، 1383). الكترونيكي كردن پرداخت ها و دريافت ها آگاهي سريع تجار از فرصت هاي تجاري موجود در شهر، محيط رقابتي قابل توجهي را در عرصه تجارت بوجود آورده است و تقويت خواهد كرد. در اين صورت تجار و مردم نسبت به فرصت هاي تجاري موجود در شهر آگاهي پيدا مي كنند و در صورت تمايل مي توانند به صورت الكترونيكي براي استفاده اقدام نمايند.(جلالي،1388)
مطابق گزارش ساليانه eMarketer در سال 2006 اندازه تجارت الكترونيك در اروپا تا 133 ميليارد دلار رشد داشته است. تحليلگران معتقدند با توجه به رشد سريع سالانه بيش از 25 درصدي تجارت الكترونيك در عرض 5 سال اين رقم به مرز 407 ميليارد دلار در سال 2011 خواهد رسيد. انگلستان، فرانسه و آلمان پيشتاز بازار تجارت الكترونيك اروپا هستند، اين كشورها بزرگ‌ترين اشتراك (نزديك به بيش از 72 درصد) را در زمينه شكل معاملات دارا هستند. بازار تجارت الكترونيك انگلستان در پله نخست قرار دارد و به گفته صاحب‌نظران در سال 2007 به 84 ميليارد دلار رسيد و اين به معناي 39% رشد نسبت به سال 2006 است. آلمان در مقام بعدي قرار دارد در حالي‌ كه از لحاظ مشتريان آنلاين (كه تعدادشان به 3 ميليون نفر مي‌رسد) در جايگاه نخست است. . http://www.simorghweb.com/?page=article&id=59

درتجارت الکترونیک مدلهای زیر وجود دارد.( سرمدسعيدي، 1383)
▪ تجارت Business to Business-B۲B ( تجارت اینترنتی بین دو بنگاه )
▪ تجارت Business to Consumer-B۲C ( تجارت الکترونیکی بین بنگاه و مصرف کننده )
▪ تجارت Consumer to Consumer-C۲C ( تجارت الکترونیک بین مصرف کننده و مصرف کننده )
▪ تجارت Business to Administration-B۲A ( کلیه معاملات مالی و تجاری بین شرکتها و سازمانهای دولتی )
▪ تجارت Consumer to Administration-C۲A ( هر گونه امور کسب کار بین دولت و مردم )
▪ تجارت-G2G Government to Government
▪ تجارت Government to Business -G۲B
▪ تجارتEmployee-G2E Government to
▪ تجارت Peer to Peer - P۲P(توضيحات بيشتر)


با توجه به رشد روزافزون اين نوع تجارت در جهان و اهميت اين نوع تجارت در دولت الكترونيك و كلان شهرهاي مجازي ايران به نظر مي رسد اگرچه قدم هاي مثبتي در ايران صورت گرفته است، ولي هنوز بسياري از بنگاه هاي اقتصادي، كارخانجات توليدي كه جزء مهم اين تجارت هستند، از داشتن يك وب سايت كه شايد نخستين گام باشد، بي بهره اند. روزانه دربسياري از كلان شهرهاي ايران و از جمله پايتخت،‌ تهران شاهد هستيم كه مردم براي ساده ترين لوازم و امكاناتي كه به راحتي از طريق فروشگاه هاي اينترنتي و اينترنت بانك ها قابل دسترسي و فراهم آوري هستند، ساعت ها از وقت و هزينه خود را مصرف مي كنند و به تبع آن موجب ترافيك، آلودگي هوا و ‌خستگي روحي و جسمي خود مي شوند. در اين ميان به نظر مي رسد اطلاع رساني و ايجاد فرهنگ آموزش تجارت الكترونيك، در راستاي اهداف دولت الكترونيك كه اقتصاد و تجارت سهم زيادي در آن دارند از جمله وظايف مهمي است كه تلاش جدي در جهت آن صورت نگرفته است. لازم است دولت از طريق رسانه ها و مطبوعات در جهت اعتباردهي به اين مراكز و معرفي آنها، لزوم و امكان استفاده از كارت هاي اعتباري از طريق اينترنت در جهت تسهيل خريد مشتريان اقداماتي را انجام دهد تا اينكه بتوانيم در كنار رشد كاربران اينترنتي ، به صورت هدفمند در جهت خريد و فروش،‌كسب و كار و تجارت الكترونيك هم گام برداريم.
منابع:
1.سرمد سعيدي، سهيل، وحيدرضا ميرابي. تجارت الكترونيك. تهران: پرسمان،‌1383.
2.جلالي، عل اكبر. شهر الكترونيك. تهان: دانشگاه علم و صنعت ايران، 1383.
3. http://www.simorghweb.com/?page=article&id=59 مشاهده شده در تاريخ 20/8/1388.

تعريف خدمات مجازي براي كلان شهر اروميه (مقاله 700كلمه اي)

مقدمه:
شهر سازي واقعي- مجازي به ظرفيت هاي واقعي شهر در کنار ظرفيت هاي مجازي شهر توجه مي کند و شهر را با توجه به اين دو فضا مي سازد. شهر هاي آينده ناگزير از اساس با نگاه به اين فضا ساخته خواهد شد و شهرهاي موجود نيازمند بازسازي جديد و اضافه کردن "فضاي شهر مجازي" به شهرهاي واقعي است. در اين روند با توسعه نرم افزارهاي کامپيوتري، ساخت جديدي از "رئاليسم شهري" که فضاي شهر مجازي را به فضاي شهر واقعي نزديک مي کند، تحقق پيدا مي کند. به عبارتي شهر مجازي يک ايدئاليسم مبتني بر انديشه خيالي و يوتوپيائي نيست، بلکه يک شهر واقعي است که با ظرفيت هاي جهان مجازي ساخته مي شود. شکل‌گیری شهر مجازی موجب کاهش حرکت جمعیت و ایجاد فضاهای همزمان خواهد شد.(عاملي، 1384)
متن:
ارائه خدمات شهري به صورت مجازي و از طريق الكترونيكي و اينترنتي چندين سالي است كه در ايران شروع شده است، و در اين ميان راه اندازي وب سايت شهرداريها براي خدمات به شهروندان،‌ مخصوصا براي كلان شهرها اولين گام بوده است. ازجمله كلانشهرهايي كه در وب سايت كلان شهرهاي ايران آمده است، شهر اروميه مي باشد كه طبق آخرين سرشماري كشور در سال 1385، ۵۷۷٬۳۰۷ نفر جمعيت دارد. آدرس پايگاه اطلاع رساني و خدمات شهري شهر اروميه http://www.urmia.ir به دو زبان فارسي و انگليسي مي باشد كه در آن اطلاعات مفيدي درباره شهرداري اروميه آمده است. اين سايت اگرچه مانند بسياري از شهرداري هاي كشور به يك پايگاه خبري و اطلاعاتي بيشتر شباهت دارد ولي داراي امكاناتي براي شهروندان است كه عزم مسئولان شهرداري و متخصصان امر IT در اين شهر جهت ايجاد شهر الكترونيك و استفاده از فضاي مجازي جهت پيشبرد خدمات شهري به شهروندان را نمايان مي كند. در اين پايگاه اطلاعاتي در مورد شهرداري اروميه،‌ تاريخچه شهرداري، نقشه شهر،‌ ساختار تشكيلاتي، معاونت هاي مربوط به شهرداري ،‌ مناطق چهارگانه شهرداري ، سازمان هاي تحت نظارت و كنترل شهرداري، مناقصات و آگهي هاي مزايده شهرداري اروميه به صورت ON LINE و هايپرلينك قابل دسترسي است. در جايي ديگر از سايت گزينه هايي جهت تعامل كاربران و شهروندان با شهردار از طريق نامه هاي الكترونيكي وجود دارد كه تماس مستقيم با شهردار است. گزينه اي تحت عنوان گردشگري و تفريح كه شامل دو بخش مي باشد، اماكن تفريحي و گردشگري و همچنين اماكن اقامتي و رستوران ها و هتل هاي شهر اروميه به تفكيك رتبه همراه با شماره تلفن و آدرس وجود دارد. همچنين تصاوير مناطق گردشگري همراه با توضيحاتي از اين اماكن در وب سايت به نمايش گذاشته شده است. جهت استفاده هرچه بيشتر شهرداري از نظريات و پيشنهادات شهروندان درجهت رفع عيوب و پيشرفت شهر نيز امكان پست الكترونيك از طريق وب سايت گذاشته شده است. شماره تلفن هاي ضروري شهر ازجمله آتش نشاني و ............،‌امكان برقراري ارتباط با سازمان ها و ادارات دولتي از طريق وب سايت شهرداري و لينك به آنها فراهم شده است.آخرين اخبار و اطلاعات شهري و شهروندان نيز در صفحه اصلي پايگاه وجود دارد.

پيشنهادات و نقد:
اگرچه اطلاعاتي كه در پايگاه اطلاع رساني شهرداري اروميه نسبت به برخي ديگر از شهرهاي مشابه آن كامل تر مي‌باشد، اما مي‌توانست در حد مطلوب تري ارائه شود. مثلا در قسمتي از سايت شاهد اطلاعات مربوط به مناقصات و مزايدات مربوط به شهر و شهرداري وجود دارد كه اگر امكان ثبت نام افرادي كه خواهان شركت در مناقصه و مزايده هستند و برگزاري مناقصه به صورت on line فراهم مي‌شد، گام مهمي در ارائه خدمات شهري مجازي به شهروندان مي بود.
هم چنين اگر هتل ها و اماكن پذيرايي نيز به وب سايت شهرداري لينك شوند، امكان رزرواسيون هتل ها و اماكني كه نياز به تهيه بليط مي باشد،‌ مخصوصا در ايامي از سال كه شهر اروميه از نظر گردشگر آمار قابل توجهي به خود اختصاص مي‌دهد، مي تواند مفيد باشد. همچنين با مطلع شدن از شكايت ها و پيشنهادات به صورت مستقيم از طريق شهرداري، كنترل اماكن تفريحي و خدمات دهي آنان فراهم مي‌شود و پاسخگويي مسئولان را بيشتر خواهد كرد. همچنين مجازات نقدي و يا حذف خاطيان در امر خدمات رساني به گردشگران و مسافران تحول شگرفي در امر صنعت توريسم ايجاد خواهد كرد، چون در اين صورت مسئولان همواره نگاه مديران بالادست خود را در ارائه خدمات خواهند داشت و براي ماندن در چرخه صنعت گردشگري همواره تلاش خواهند كرد.
در ارتباط با عوارض شهري و اطلاعيه هاي شهري نيز،‌ سايت اين قابليت را دارد كه با اختصاص دادن شماره كاربري براي هر شهروند اين امكان را كه شهروندان از ميزان عوارض شهري، ‌و بسياري از موارد ديگري كه به تك تك شهروندان مربوط مي شود را فراهم آورد و به صورت اينترنتي اطلاع دهد و امكان پرداخت عوارض را به صورت اينترنتي داشته باشد.




منابع:

1. عاملي،سعيدرضا." دوفضايي شدن شهر:شهرمجازي ضرورت بنيادين براي كلان شهرهاي ايران". فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. شماره ۲و۳. بهار و تابستان ۱۳۸۴.
2. http://www.irancapitalcities.ir . مشاهده شده در تاريخ22/8/1388.
3.http://wikipediafoundation.org.مشاهده شده در تاريخ 22/8/1388.
4. http://www.urmia.ir .مشاهده شده در تاريخ 20/8/1388.

خدمات مجازي شركت راه آهن شهري تهران و حومه(مترو)(مقاله 700 كلمه اي)

مقدمه
ازدحام و تراکم جمعيت هاي بزرگ و تفاوت جمعيت شب و روز در شهرهايي مثل تهران، نيويورک، لندن و توکيو همراه با آلودگي گسترده نور، صدا، هوا و فضا و مسئله ترافيک و زمان، منشاء يافتن چاره اي براي کاهش آلام ناشي از زندگي در اينگونه شهرها شده است. مهمترين مسئله در اين شهر ها حرکت جمعيت است.حرکت جمعيت اعم از حرکت با وسيله نقليه و يا ازدحام جمعيت در مراکز فروش و خدمات اداري و رفاهي شهر، علت اصلي بسياري از "مسائل شهري" اعم از مسائل انساني شهري و يا حوادث و سوانح شهري در شهرهاي بزرگ مي باشد. با ظهور صنعت همزمان ارتباطات (عاملي، 1383)، کامپيوتر و بدنبال آن ارتباطات شبکه اي از طريق آرپانت و سپس شکل فراگير اين ارتباط در قالب اينترنت فضاي جديدي براي شهر بوجود آمد که از آن تعبير به "شهر مجازي" مي شود(عاملي، 1384)
متن
شركت راه آهن شهري تهران و حومه(مترو) به عنوان يكي از اركان مهم در حمل و نقل عمومي در كلان شهر تهران مي باشد كه نقش مهمي را در كنترل ترافيك وحشتناك تهران ايفا كرده است و روز به روز بر اهميت آن افزوده مي شود. يكي از اهداف ايجاد شهر مجازي تهران كنترل ترافيك شهري، آلودگي شهر و در نتيجه انجام بسياري از كارهاي روزمره زندگي از طريق الكترونيك و اينترنت مي باشد. اگر میزان هر سفر درون‌شهری را 4 دقیقه در کیلیومتر فرض کنیم، با میزان 12 میلیون و 500 هزار سفر روزانه، تقریباً زمانی برابر با 835 هزار ساعت زمان شهروندان در سفرهای روزانه صرف می‌شود. این آمار بدون در نظر گرفتن مدت زمانی است که صرف امور اداری می‌شود. هر چند که زمان شهروندان می‌تواند صرف کارهای مفیدتری شود، اما همین امر که زمان افراد در ترافیک‌های پیچیدۀ شهری و یا در فرایندهای دیوان‌سالارانۀ ادارات تلف نمی‌شود و فرسایش ذهنی برای شهروندان ایجاد نمی‌شود خود می‌تواند نقطۀ قابل تأملی در ایجاد روش‌های جایگزینی برای انجام امور و فعالیت‌های اداری باشد. متروي تهران به عنوان زيرمجموعه اي از شهرداري تهران مي تواند خدمات بهتري را به صورت مجازي در اختيار شهروندان قرار دهد. در اين نوشت با مطالعه وب سايت متروي تهران به نشاني اينترنتي http://metro.tehran.ir/ ضمن ارزيابي وب سايت به نقد و ارائه راهكارهاي بهتر براي فعال شدن وب سايت و خارج شدن آن از حالت يك سايت اطلاع رساني به سايتي فعال و درگيرانه با مشتريان و مسافرين خود مي پردازد. سايت متروي تهران شامل اطلاعاتي شامل تاريخچه و گزينه اي براي ثبت نام كاربران، اهداف متروي تهران، ‌زمان بندي حركت و نقشه مسيرهاي مترو، اطلاعاتي درباره انواع بليط هاي مترو ، روش هاي ساخت تونل هاي مترو، پروژه هاي انجام شده، در حال انجام و در دست بررسي و مطالعه متروي تهران آمده است. در گزينه تماس با ما هم آدرس ايميل مديرعامل، روابط عمومي ...و تلفن هاي مربوطه آمده است. پايگاه اطلاعاتي مترو تهران بيشتر به يك سايت اطلاع رساني در زمينه خدمات مترو تهران مي باشد و در زمينه تعامل با مشتريان و مسافران فعاليت كمتري دارد كه به نظر مي رسد براي متروي تهران و در كل براي شهر تهران و ايجاد خدمات مجازي مناسب تر براي شهروندان مي تواند مهم باشد.

نقد و پيشنهاد
1. از مواردي كه براي پايگاه اطلاعاتي متروي تهران در راستاي خدمات مجازي كه در شهر تهران مفيد به نظر مي رسد، مقوله كارت هاي بليط اعتباري اينترنتي و امكان شارژ كارت هاي اعتباري مترو از طريق اينترنت است كه زمان زيادي از وقت مسافران را در زمان صبح و عصر تلف مي كند و علاوه بر اين خستگي مضاعف روزانه را به همراه دارد.
2. مناقصات و مزايداتي كه شركت متروي تهران در راستاي اهداف خود دارد، نيز مي تواند به صورت آن لاين و اينترنتي انجام شود تا شفافيت كافي براي اين قبيل فعاليت ها فراهم شود.
3. وب سايت همچنين مي تواند امكان مسيريابي براي مسافران را فراهم آورد، كه در اين مورد مبدا و مقصد سفر توسط كاربر وارد شده و بهترين و كوتاهترين و سريعترين مسيري كه مترو مي تواند درخدمت مسافر باشد، به كاربر و مسافر نشان داده شود.
4.امكان ثبت نام متقاضيان تبليغات در مترو، تجارت در مترو موارد مشابه نيز مي تواند از گزينه هاي ديگر باشد.
5.سايت از نظر لينك به سايت هاي مربوط به خود، از جمله شهرداري، اداره حمل و نقل و ترافيك، اتوبوسراني و ارگان ها و سازمان هاي مربوطه نيز ضعيف عملكرده است و مي تواند خدمات بهتر و ارتباطات بهتري را فراهم‌آورد.

نتيجه
شركت راه آهن شهري تهران و حومه(مترو) كه از شركت هاي زيرمجموعه شهرداري تهران مي باشد، بايد در ارائه خدمات مجازي پيشرو بوده و شركت هاي ديگر را به استفاده از خدمات و امكانات مجازي تشويق كند و در اين راه ياور شهرداري در ارائه خدمات مجازي اگرچه اندك، باشد.
منابع:
1.عاملي، سعيد. دو فضائي شدن شهر: شهر مجازي ضرورت بنيادين براي کلان شهرهاي ايران.فصلنامه فرهنگ و ارتباطات. شماره 2 و 3. ص. 117-134..
2.http://www.ictna.ir/ ، ملاحظه شده در تاريخ 8/9/1388.
3.http://metro.tehran.ir/ ، ملاحظه شده در تاريخ 2/9/1388.
4.http://www.tfl.gov.uk/ ، ملاحظه شده در تاريخ 8/9/1388.